Khmer Dictionary: ឋ
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
ឋ
ព្យញ្ជនៈទី ២ ក្នុងវគ្គទី ៣ ជាមុទ្ធជៈ មានសំឡេងកើតក្នុងក្បាល គឺមានសំឡេងលាន់ឮទៅខាងក្បាល ផ្សេងពីសំឡេង ថ ទន្តជៈ ដែលឮសូរចេញត្រង់ប្រទល់ធ្មេញ, សំ. បា. ថា ដ្ហៈ ឬ ត្ហ៎ៈ សូរជាមុទ្ធជៈ, ផ្សេងគ្នាពី ត្ហៈ ទន្តជៈ, ជាធនិតអឃោសៈ, ខាង សំ. បា. អ. ថ. ដៈ ដ្ហៈ ឬ ត៎ៈ ត្ហ៎ៈ (បើកមាត់រលាស់ចុងអណ្ដាតទៅខាងលើ, កុំឲ្យដូច តៈ ត្ហៈ ដែលរលាស់ចុងអណ្ដាតឲ្យរៈត្រង់ប្រទល់ធ្មេញ) ។ ប៉ុន្ដែខាងភាសាខ្មែរយើង អាន ឮ ឋ ថ ដូចជាគ្នា ។
-
ឋបនកម្ម
( ន.នាមសព្ទ )
[ឋៈ-ប៉ៈ-ន៉ៈ-កាំ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
កម្មគឺការតម្កល់ទុកនូវអ្វីៗ; អំពីដែលគេរៀបចំតាក់តែងឡើង, ការធ្វើអ្វីមួយឲ្យកើតឡើងហើយតម្កល់តាំងទុកឲ្យបានឋិតថេរតទៅ : ឋបនកម្មនៃយន្ដតម្បាញ គេបានធ្វើរួចស្រេចហើយ ។
-
ឋបនាការ
( ន.នាមសព្ទ )
[ឋៈប៉ៈន៉ាកា]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ស្ថបនាការ) ការដែលឋិត, ដែលតាំង, ដែលតម្កល់នៅ : ឋបនការរោងចក្រចម្រាញ់ប្រេងកាតនៅក្រុងព្រះសីហនុ ។
-
ឋបនីយភណ្ឌ
( ន.នាមសព្ទ )
[ឋៈ ប៉ៈ ណី យ៉ៈ ភ័ន]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ស្ថបនីយកាណ្ឌ) របស់, ទ្រព្យ ដែលគួរតម្កល់ទុក, គួរតាំងទុក, ដែលត្រូវទុកដាក់ : គ្រឿងចក្រទាំងនេះជាឋបនីយភណ្ឌ ត្រូវទុកដាក់ឲ្យល្អ ។
-
ឋបនីយវត្ថុ
( ន.នាមសព្ទ )
[ឋៈ ប៉ៈ ណី យ៉ៈ វ័ត-ថុ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ស្ថបនីយវស្តុ) វត្ថុដែលគួរតាំងទុក, ដែលត្រូវតម្កល់ទុក : ចុះក្នុងរោងចក្រយើងមានឋបនីយវត្ថុគ្រប់គ្រាន់ទេ ?
-
ឋបនោកាស
( ន.នាមសព្ទ )
កន្លែងទំនេរសម្រាប់ដាក់, សម្រាប់ទុករបស់ផ្សេងៗ : ទីចង្អៀតណាស់ ឥតមានឋបនោកាសទេ ។
-
ឋបនោបាយ
( ន.នាមសព្ទ )
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ឧបាយ, គំនិត, ចេះទុក ចេះដាក់... : មានឋបនោបាយល្អ ។
-
ឋាន
( ន.នាមសព្ទ )
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ស្ថាន) ទី, កន្លែង, តំបន់, ប្រទេស, ទីតាំង, ទីតម្កល់ ។ល។ : ឋានមនុស្ស, ឋានសួគ៌, ឋានព្រហ្ម; នៅឋានណា ? មកពីឋានណា ? ។ តួផ្ទៃរាបដែលលាបថ្នាំឆ្លាស់ពណ៌ : ឋានស, ឋានលឿង...។ តួផ្ទៃគ្រឿងរចនា ត្រង់ដែលរាប ដែលរលីង : ក្រោមក្បាច់ត្របកឈូក ត្រូវទុកឲ្យមានឋានទំហំ ៤ ឆ្នាប់ ។
-
ឋានន្តរ
( ន.នាមសព្ទ )
[ឋាន៉ន់-តៈ រ៉ៈ ឬ ឋាន៉ន់ - ដ ]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
លំដាប់នៃទី, មុខងារ, ងារ, ថ្នាក់ងារ, ថ្នាក់ស័ក្តិយស : លោកមានឋានន្តរជាអ្វី ? --ឋានន្តរជាអភិបាលស្រុក, ឋានន្តរជាព្រះចម្រើនសម្បត្តិ ។
-
ឋានន្តរសក្តិ
( ន.នាមសព្ទ )
[ឋាន៉ន់តៈ រ៉ៈ-ស័ក ]
or ឋានន្តរ
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(ស្ថានន្តរ + សក្តិ) អំណាចតាមមុខងារ, បណ្ដាស័ក្តិធំតូចតាមមុខងារ : អង្គុយតាមឋានន្តរស័ក្តិ (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) សក្តិ ឬ ស័ក្តិ ផង) ។