Khmer Dictionary: ណ
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
ណ
ព្យញ្ជនៈទី ៥ ក្នុងវគ្គទី ៣ ជាវគ្គន្តៈ, ជាសកដ្ឋាននាសិកដ្ឋានជៈ មានសំឡេងកើតក្នុងក្បាលនិងចម្រុះ, អាចតម្រួតលើព្យញ្ជនៈ ៤ តួ ក្នុងវគ្គរបស់ខ្លួន និងលើតួឯងផងគឺ តម្រួតលើ ដ, ឋ, ឌ, ឍ និង ណ ខ្លួនឯងផងដែរ ដូចជា កណ្ដាល, សណ្ឋាន, បណ្ឌិត; តម្រួតលើ ឍ ធ្លាប់ឃើញតែ ឍុណ្ឍិ “ព្រះគ្នេស” មួយប៉ណ្ណេះ, បណ្ណាការ, បណ្ណាល័យ ។ល។ សម្រាប់ភាសាសំស្រ្កឹត និងបាលី, ជាឃោសៈ; សម្រាប់ភាសាខ្មែរ, ជាឃោសៈ ក៏មាន ដូចជា ធរណី, បវេណី ឬ ប្រពៃណី (--នី) ...។ ជាអឃោសៈ ក៏មាន ស្ទើរតែទាំងអស់, ដូចជា ទៅណា ?, ណាយចិត្ត, ចំណី, ប្រណី ។ល។ ណ នេះអាចតម្រួតលើ ហ ផងក៏បាន, ជាឧរជៈ (មានសំឡេងក្នុងទ្រូង), ដូចជា តណ្ហា, ណ្ហើយ; សណ្ហសុខុម “ល្អិតណាស់” ជាដើម ។
-
ណតណយ
( ឧ.ឧទានសព្ទ )
or តតតយ
សូរសព្ទស្រឡៃភ្លេងពិណពាទ្យ ។
-
ណា
( សព្វ.សព្វនាម )
សព្វ. ពាក្យជាអនិយតសព្វនាម ប្រាប់សេចក្ដីមិនទាន់ទៀង, មិនទាន់ប្រាកដ ឬ មានអាការជាសេចក្ដីសង្ស័យ : ទៅផ្ទះណាក៏បាន; តាមតែអ្នកណាក៏ដោយ; អ្នកណាធ្វើអំពើអ្វី ទោះល្អក្ដី អាក្រក់ក្ដី, អ្នកនោះនឹងបានទទួលផលនៃអំពើនោះវិញពុំខាន; មកពីណា ? ទៅណា ? អ្នកណាដើរនុ៎ះ ?...។
- ណាមួយ នីមួយ ។ ណាក៏ដោយ អ្វីក៏ដោយ ។
-
ណាត់
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
និយាយប្ដេជ្ញា, មត់ កំណត់វេលានឹងចួបគ្នា : ខ្ញុំបានណាត់នឹងកាត់ថា ឲ្យគាត់មកចួបគ្នា នៅផ្ទះអ្នកក្នុងវេលាព្រឹកនេះឯង ។
-
ណាត់
( ន.នាមសព្ទ )
ចំនួនដែលច្រក, ចម្រក; និយាយចំពោះតែកាំភ្លើងឬកាំជ្រួច : ច្រកកាំភ្លើងមួយណាត់; បាញ់កាំភ្លើងធំ ២១ ណាត់គំនាប់ ...។
-
ណាមស្រង់
( ន.នាមសព្ទ )
( ស.សៀម ( ភាសាសៀម ) )
ទឹកសម្រាប់ស្រង់ គឺ ន៉ាម់ ស. “ទឹក”, ស្រង់ “ងូត” (រ. ស.) : ថ្វាយណាមស្រង់; ប្រើតាមជាន់តាមសម័យនៃរជ្ជកាល, ហៅជារាជសព្ទពិតថា ព្រះឧទកៈ, ព្រះនហានោទក (--ទក់), ព្រះស្នានវារី (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ទាំងនោះ) ។
-
ណាយ
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
រសាយចិត្ត, លាកចិត្ត : ណាយចិត្ត, ណាយគំនិត ។
- នឿយណាយ គឺនឿយចិត្ត ណាយគំនិត, ថយចំណង់, ធុញទ្រាន់ ។
-
ណាស់
( និ.និបាតសព្ទ )
ក្រៃពេក, ក្រៃលែង, លើសលុប, ខ្លាំង : ល្អណាស់, អាក្រក់ណាស់, ខូចណាស់ ។ ប្រើជា កិ. វិ. ក៏បាន : ខ្ញុំត្រេកអរណាស់ ដោយបានឃើញអ្នកអញ្ជើញមកដល់ !
-
ណាស់សា
( និ.និបាតសព្ទ )
( ព. សា.ពាក្យសាមញ្ញ ( ពាក្យធម្មតា ឬ ពាក្យផ្សា ) )
ពាក្យសម្រាប់និយាយបន្ថែមសង្កត់លើពាក្យ ណាស់ ឲ្យរឹងតែខ្លាំងឡើងទៀត : ឮថាកូនអ្នកឯណោះ វាខិលណាស់ទៅហើយ, តែចំណែកខាងកូនខ្ញុំឯណេះ ក៏វារឹតតែខូចណាស់សាទៅទៀត ។ ច្រើននិយាយកាត់ខ្លីៗថា : វាណាស់សាហើយ, ដូចជាណាស់សាពេកហើយ ។
-
ណាំង
( ន.នាមសព្ទ )
or ហ្នាំង
( ស.សៀម ( ភាសាសៀម ) )
(ហ្ន័ង “ស្បែក”) ស្បែកឆ្លាក់ជារូបតំណាងតួផ្សេងៗ សម្រាប់ប្រើក្នុងល្បែងរបាំ កាន់លើកឆ្លុះស្រមោលក្នុងស្បៃសឲ្យឃើញច្បាស់ តាមដំណើររឿងដែលអ្នករបាំកំពុងពោលកំពុងថ្លែង : លេងណាំង, ទៅមើលណាំង ។ ហៅតាមពាក្យខ្មែរយើង ថា របាំស្បែក ។
Headley's Khmer-English Dictionary
-
ណ
[nɑɑ]
- detail »
fifteenth letter of the Cambodian alphabet
-
ណង់
[nɑŋ]
- detail »
Surin dial. form of និង and នឹង
-
ណតណយ
( i )
[nɑɑt - nɑɑy]
- detail »
sounds of the ស្រឡៃ (a quadruple-reed shawm)
-
ណយ
( adj )
[nɑɑy]
- detail »
to be small, insufficient
-
ណា
( n )
[naa]
- detail »
(in questions) where? (in / at) what place? (in negative statements or indefinite clauses) anywhere; (in emphatic clauses) wherever, anywhere
-
ណា
( postnp )
[naa]
- detail »
(in questions) which? what kind of? (in indefinite, negative, or emphatic clauses) any, any kind of, any whatever
-
ណា
( n )
[naa]
- detail »
visor
-
ណាគ្រី
( n )
[naakrii]
- detail »
kind of plant (Cestrum nocturnum, with highly aromatic pale yellow flowers).
-
ណាគ្រី
[naakrii]
- detail »
prostitute
-
ណាណី
- detail »