Khmer Dictionary: ត
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
ត
ព្យញ្ជនៈទី ១ ក្នុងវគ្គទី ៤ ជាទន្តជៈ មានសំឡេងកើតត្រង់ប្រទល់ធ្មេញ, ជាសិថិល-អឃោសៈ សំ. បា. ថា តៈ, មានសំឡេងផ្សេងគ្នាអំពី ដ៎ៈ ឬ ត៎ៈ មុទ្ធជៈ ភាសាខ្មែរថា ត ...។
-
ត
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ភ្ជាប់, ភ្ជាប់គ្នាឲ្យវែងតទៅទៀត : តដៃដែលបាក់, តខ្សែដែលដាច់, តខ្សែឲ្យវែង, តហប់ផ្ទះ...។ កិ. វិ. ឬ គុ. ដែលជាលំដាប់ៗគ្នា, ដែលមានពី មួយទៅមួយ, ពីនេះ ទៅនោះ : ឮតពីគេមក, ឮតៗគ្នា, នាំតៗគ្នាមក; ផ្លូវតគ្នា...។
- តដៃ កិ. ប្រយុទ្ធតវិញ, តស៊ូមកវិញដោយដៃ ឬដោយគ្រឿងប្រហារ ។
- តតប កិ. ឆ្លើយឆ្លងសងសម្ដី, ជជែកសងពាក្យសម្ដីរកខុសត្រូវ ។
- តតាំង កិ. ប្រណាំងប្រជែងសម្ដីដោយអាងភ័ស្ដុតាង, តពាក្យសម្ដី ឬ តដំណើរសេចក្ដីដោយមានក្រយាតំណាង ។
- តតួ កិ. វិ. ដែលតស៊ូគ្នាតែមួយនិងមួយ : វាយតតួ, ចំបាប់តតួ; តែមួយនិងមួយឥតមានថែម : ដូរគោតតួ ។
- តទល់ កិ. និយាយសើរើរកខុសរកត្រូវទល់មុខគ្នា, លើកទ័ពឬពួកកងទៅមកប្រឈមទល់គ្នា ។
- តទៅ និ. រៀងទៅ, ដរាបទៅ ។
- តពីនេះទៅ និ. រៀងពីនេះទៅ, តាំងពីនេះដរាបទៅ ។ តពីនោះមក និ. តាំងពីនោះរៀងមក ។
- តមក និ. រៀងមក, ដរាបមក ។
- តមាត់ ឬ - តមាត់ពាក្យ កិ. ឆ្លើយឆ្លងសងសម្ដីមួយម៉ាត់ទៅមួយម៉ាត់មក. សងសម្ដីទៅវិញទៅមក ។
- តយុទ្ធ កិ. ប្រយុទ្ធគ្នា, ច្បាំងគ្នា ចូលប្រឡូកគ្នា ។
- តវ៉ា កិ. ជជែកប្រកែកសើរើរកឲ្យឃើញពិតដោយមិនទាន់សុខចិត្ត, សើរើថែមទៀតឲ្យអស់ផ្លូវសេចក្ដី ។
- តស៊ូ កិ. តទល់ស៊ូនឹងគ្នាចំពោះមុខ, ស៊ូប្ដូរផ្ដាច់មិនទាន់ព្រមចាញ់ ... ។
-
តក់
( គុ.គុនសព្ទ )
ដែលមិនសូវរាបសា, ខ្ចក, ខ្ចោះ, ទាស់, ឆ្គង; ច្រើនភ្លាត់, ច្រើនខុស : ពាក្យតក់, អក្សរតក់, សាស្ត្រាតក់ ។ ក្ដៀប : ដូងតក់ ។ ន. រលា
- ដូងតក់ គឺរលាដូងក្ដៀបដែលគេយកមកប្រើធ្វើជានាឡិតូចសម្រាប់វាល់អង្ករជាដើម បន្ថែមលើនាឡិធំឲ្យមានកំណត់ : អង្ករ ២ នាឡិ ១ តក់ ។ ព. ទ. បុ.
- មានតក់មាននាឡិ គឺនិយាយអំពីមនុស្សយើងដែលរមែងតែមានធំមានតូច, មានចេះមានល្ងង់, មានជាមានខូច ប្រៀបដូចជារង្វាស់ដែលមាននាឡិ ក៏រមែងតែមានតក់ជាបន្ទាប់គ្នាមកដូច្នោះឯង; ចួនកាលគេនិយាយថា ដូងមួយធ្លាយលែងអីនឹងមានតក់មាននាឡិ បងប្អូនកូនចៅក្នុងក្រុមគ្រួសារតែមួយរមែងតែងតែមានល្អ មានអាក្រក់, មានចេះមានល្ងង់...។
-
តក់
( ឧ.ឧទានសព្ទ )
or តក់ៗ
សូរឮដោយតំណក់ទឹកស្រក់ ។ ព. ទ. បុ. រកស៊ីតក់ៗទៅ ! ឬថា តក់ៗពេញបំពង់ គឺនិយាយថា រកស៊ីអំប៉េះអំប៉ោះបន្តិចៗទៅ កុំតែឈប់ខាន, ឬថា សន្សំបន្តិចៗរាល់ថ្ងៃយូរៗទៅគង់នឹងបានបរិបូណ៌ ដូចជាទឹកត្នោតដែលស្រក់តក់ៗច្រើនដង ក៏ពេញបំពង់ ដូច្នោះឯង ។
-
តក់ក្រហល់
( កិ. វិ.កិរិយាវិសេសនៈ ឬ កិរិយាវិសេសន៏, គុ.គុនសព្ទ )
ដែលប្រញាប់រួសរាន់ពេក, ដែលអន្ទះអន្ទែងស្ទុះស្ទាឡេះឡះដូចជាក្រហល់ក្រហាយខ្លាំង : ដំណើរតក់ក្រហល់; ត្រូវធ្វើការនេះសន្សឹមៗ តាមសម្រួល កុំឲ្យតក់ក្រហល់ពេក ។
-
តក់ប្រមា
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
[តក់ប្រម៉ា ]
( ស.សៀម ( ភាសាសៀម ) )
(តកប្រះហ្មា់ អ. ថ. តុកប្រះហ្មា “តក់ស្លុត, ស្លុតស្លន់”)
- តក់ប្រាជ្ញា គឺតក់ស្លុតស្លន់ញ័រទទ្រាក់ទទ្រើកស្ទើរភ័ន្តបាត់ប្រាជ្ញាស្មារតី; ច្រើនប្រើជាមួយនឹងពាក្យ ភ័យ ថែមទៀតផង : ភ័យតក់ក្រមា (និយាយក្លាយមកជា តក្កមា) ។ ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ប្រមា ១ ផង) ។
-
តក់ស្លុត
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ស្លុតរន្ធត់ខ្លាំង, ស្លុតស្លន់ខ្លាំង : យោធាអង់អាច រមែងមិនតក់ស្លុតក្នុងសង្គ្រាម (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ស្លុត ផង) ។
-
តក្ក
( ន.នាមសព្ទ )
[ត័កកៈ ]
or តក្កៈ
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(តក្ក; តក្រ) ទឹកដោះជូរឡើងពពុះ (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) គោរស ផង) ។
-
តក្កមា
( កិ.កិរិយាសព្ទ )
[តក់-កៈ-ម៉ា]
(ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) តក់ក្រមា) ។
-
តក្កវិជ្ជា
( ន.នាមសព្ទ )
[ត័កកៈ--]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(តក៌វិទ្យា) វិជ្ជាត្រិះរិះ គឺចំណេះខាងពិចារណារិះរកហេតុផលដែលប្លែកឲ្យឃើញប្រាដកដោយគំនិតខ្លួនឯង, វិជ្ជាសម្រាប់ត្រិះរិះរាវរកខាងរបៀបបែបបទក្នុងការនិយាយស្ដី ឬក្នុងកិច្ចការផ្សេងៗឲ្យបានត្រឹមត្រូវសមរម្យទៅតាមលក្ខណៈនៃហេតុផល... : មនុស្សគ្មានតក្កវិជ្ជា និយាយចាបចុងប្រយុងដើមស្ដាប់មិនបាន ។
Headley's Khmer-English Dictionary
-
ត
[tɑɑ]
- detail »
sixteenth letter of the Cambodian alphabet
-
ត
( v )
[tɑɑ]
- detail »
to continue, follow (one after the other or in a definite sequence); to adjoin, be adjacent to; to connect, join, fit / fasten together; to place end to end, add on, extend
-
ត
( v )
[tɑɑ]
- detail »
to struggle, react against, resist, fight, wage war.
-
ត
( n )
[tɑɑ]
- detail »
resistance, struggle
-
ត
( v )
[tɑɑ]
- detail »
to argue, debate; to bargain, haggle, dicker
-
ត
( n )
[tɑɑ]
- detail »
continuation, sequence; succession, generation; step; (recurrent) time
-
តក់
( adj )
[tɑk]
- detail »
to be incorrect (esp. of spelling or pronunciation), erroneous, imperfect; improper, indecent
-
តក់
( adj )
[tɑk]
- detail »
(of fruit) to be stunted / not fully developed, undersized
-
តក់
( n )
[tɑk]
- detail »
scoop made from an undersized coconut shell used for measuring grain
-
តក់
( v )
[tɑk]
- detail »
to drip.