Khmer Dictionary: ឧទយ
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
ឧទយ
( ន.នាមសព្ទ )
[អ៊ុទៈយៈ]
or ឧទ័យ
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(ឧទយ) ការលេចឡើង, ការរះ (នៃព្រះអាទិត្យជាដើម) : ឧទ័យនៃព្រះអាទិត្យ, ឧទ័យនៃព្រះចន្រ្ទ ។ សេចក្ដីចម្រើន; ចំណេញ ។ ខ្មែរប្រើជា កិ. ក៏មាន “រះ” : ព្រះអាទិត្យឧទ័យ ព្រះអាទិត្យរះ (ព. ផ្ទ. អស្តង្គត) ។
- ឧទយកាល ឬ - –វេលា, --សម័យ ពេលថ្ងៃរះ (អរុណោទ័យ ឬ សុរិយោទ័យ) ។
- ឧទយប្បទេស ឬ
- --ប្រទេស ប្រទេសថ្ងៃរះ គឺប្រទេសដែលនៅខាងកើតគេបំផុត ។
- ឧទយភាព ភាពនៃថ្ងៃរះ; ដំណើរចំណេញ; ភាពនៃសេចក្ដីចម្រើន ។
- ឧទយលាភ ការបានចំណេញ; ការបានសេចក្ដីចម្រើន ។ល។ ខ្មែរប្រើពាក្យ ឧទយ ឬ ឧទ័យ នេះជាឋានន្តរនៃមន្រ្តីក៏មាន, ដូចជា ឧទ័យធិរាជ (< ឧទយ + អធិរាជ, គួរជា ឧទយាធិរាជ), ឧទ័យវង្សា, វង្សាឧទ័យ, ធម៌ឧទ័យ, ជំនិតឧទ័យ, ភក្តីឧទ័យ ជាដើម ។ ប្រើរៀងពីខាងចុងសព្ទដទៃក៏បាន, ដូចជា សុរិយោទ័យ, អរុណោទ័យ, សុខោទ័យ ជាដើម (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ទាំងនេះ) ។
Headley's Khmer-English Dictionary
-
ឧទយ
( n )
[ʔuʔtey, ʔuʔteaʔyeaʔ]
emergence, rise, rising; gain(s), benefits, progress.
-
ឧទយ
( v )
[ʔuʔtey, ʔuʔteaʔyeaʔ]
to rise (e.g. as the sun)
-
ឧទយ
( n )
[ʔuʔtey, ʔuʔteaʔyeaʔ]
rank of royal official