Khmer Dictionary: ទេព

Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary

ទេព ( ន.នាមសព្ទ ) [ទេប] ( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ទេវ) ទេវតា ។
- ទេពកញ្ញា (ទេពៈក័ញញ៉ា ឬទេព--) ន. (ទេវកញ្ញា; ទេវកន្យា) ស្រីក្រមុំទេពតា, ទេពធីតាក្រមុំ : នាងទេពកញ្ញា, ស្រីទេពកញ្ញា ។
- ទេពច្យុត (ទេពៈចយ៉ុត ឬទេព--) ន. (សំ. ទេវ + ចុត ឬ ច្យុត; បា. ទេវ + ចុត)ទេវតាដែលឃ្លាតចាកទេវលោក, សត្វដែលឃ្លាតចាកទេវលោកមក គឺសត្វដែលស្លាប់អំពីទេវលោកមកកើតជាមនុស្ស ។
- ទេពច្យុតិ (ទេពៈចយ៉ុត ឬទេព--) ន. (សំ. ទេវ + ចុតិ ឬ ច្យុតិ; បា. ទេវ + ចុតិ) ដំណើរឃ្លាតចាកទេវលោក គឺដំណើរទទួលមរណភាពរបស់ទេវតា ។
- ទេពជំនុំ (ទេព--) ន. ប្រជុំទេវតា ឬទេវតាអ្នកជំនុំកិច្ចការ ។
- ទេពតា (ទេព្តា) ន. (សំ. បា. ទេវតា) អមនុស្សដែលជាទិព្យ, អមរ ។
- ទេពទារូ (ទេព--) ឬ - ទេព្វិរូ ន. (សំ. ទេវទារូ; បា. ទេវទារុ) ឈ្មោះឈើមួយប្រភេទ សំបកមានក្លិនក្រអូប, ច្រើនប្រើជាថ្នាំខ្យល់ ។
- ទេពធីតា (ទេពៈធីតា ឬ ទេព--) ន. (បា. ទេវធីតា) កូនស្រីនៃទេពតា, ស្រីទេពតា : នាងទេពធីតា ។
- ទេពនារី (ទេពៈ-ឬទេប--) ន. (សំ. បា. ទេវនារី) ដូចគ្នានឹង ទិព្វនារី (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) នោះ) ។
- ទេពនិករ (ទេពៈនិ-ក ឬ ទេប--) ន. (សំ. បា. ទេវ + និករ) ពពួកទេវតា : សូមទេពនិករអមរមេឃ តាំងចិត្តស្មោះត្រេកអរសាទរ ប្រសិទ្ធិ៍សព្ទសាធុការពរ ដល់អ្នកនគរទាំងអស់គ្នា ។
- ទេពនិកាយ (ទេពៈ--ឬ ទេប--) ន. (សំ. បា. ទេវ + និកាយ) ពួកទេវតា, ពពួកទេពតា ។
- ទេពនិមន្ត (ទេប-និមន់) ន. ឬ គុ. (បា. ទេវ + និមន្តិត) អ្នកដែលពួកទេវតាអញ្ជើញឲ្យចុះមកកើតជាមនុស្ស ។
- ទេពនិមន្តន៍ (ទេបនិមន់) ន. (បា. ទេវ + និមន្តន) ដំណើរអញ្ជើញរបស់ពួកទេវតា ឬដំណើរដែលពួកទេពតាអញ្ជើញទេវតាណាមួយឲ្យចុះមកកើតជាមនុស្ស ។
- ទេពនិម្មិត (ទេប-និម-មិត) ន.ឬ គុ. (បា. ទេវ + និម្មិត; សំ. ទេវ + និរិ្មត “ដែលទេវតានិម្មិត”) ខ្មែរយើងប្រើពាក្យនេះជាងារមន្រ្តីជាងគំនូរដែលមានថ្វីដៃគូរល្អប្រដូចនឹងគំនូរដែលទេវតានិម្មិត : ឧកញ៉ាទេពនិម្មិត ។
- ទេពប្រណម្យ (ទេបប្រណំ) ន. (សំ. ទេវ + ប្រណម្យ) រូបទេពតាសំពះ; ច្រើនធ្វើឲ្យឃើញតែពីត្រឹមផ្ចិតឡើងទៅលើ : រូបទេពប្រណម្យ ។
- ទេពរបាំ (ទេប--) ន. ងារមន្រ្តីទីចាងហ្វាងពួករបាំព្រះរាជទ្រព្យតាំងដោយសន្មតិលើកថាមានចំណេះខាងរាំ ប្រៀបដូចជារបាំរបស់ទេព្តា ។
- ទេពរំដួល (ទេប--) ន. ឈ្មោះមន្តស្នេហ៍មុខមួយប្រភេទ ដែលអ្នកប្រកាន់ជឿខាងរបៀនស្នេហ៍ សន្មតហៅដោយអំនួតថា កាលបើប្រសិទ្ធី ឬសូត្រកាលណា សូម្បីទេពតាក៏រំជួលចិត្តស្រឡាញ់តែរាល់គ្នាដែរ ។ ឈ្មោះឈើមួយប្រភេទ មានផ្កាក្លិនពិដោរឈ្ងប់, ច្រើនមានតែនៅភ្នំខ្លះដោយអន្លើ គេថាច្រើនមានក្នុងស្រុកកំពង់សោម ខេត្តកោះកុង ។ ឈ្មោះបទភ្លេងមួយប្រភេទ ។
- ទេពលេខា (ទេពៈ--ឬទេប--) ន. (សំ. បា. ទេវ + លេខា “គំនូរទេវតា”) ប្រើជាងារមន្ត្រីជាងគំនូរ តាំងដោយសន្មតិថាជាអ្នកចេះគូរល្អ ប្រៀបប្រដូចនឹងគំនូរទេវតា ។
- ទេពវិមាន ន. (សំ. បា. ទេវ + វិមាន) វិមានរបស់ទេវតា, លំនៅទេពតា (ហៅ ទេពពិមាន ក៏បាន) ។
- ទេពសេនា ន. (សំ. បា. ទេវ + សេនា “សេនានៃទេវតា”) ប្រើជាងារមន្ត្រីក្នុងក្រុមព្រះរាជមន្ទីរតាំងដោយសន្មតិថាមានអានុភាពអង់អាច ប្រៀបដូចជាសេនានៃទេពតា ។
- ទេពស្រ្តី ន. (សំ. ទេវស្រ្តី) ស្រីទេពតា, ស្រីអប្សរ, ស្រីសួគ៌ : នាងទេពស្រី្ត ។
- ទេពអក្សរ (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ទេពអប្សរ) ។
- ទេពអប្សរ ន. (សំ. ទេវ + អប្សរា; បា. ទេវ + អច្ឆរា) ស្រ្តីទេពតា, ស្រីសួគ៌ : ស្រីទេពអប្សរ (ហៅស្រីទេពអប្សរា ក៏បាន) ។ ប្រើក្លាយជា ទេពអក្សរ ក៏មាន ។
- ទេពា ន. (បា. ទេវា) ទេវតាទាំងឡាយ, ពួកទេវតា ។
- ទេពារក្ស (ទេពារ័ក) ន. (សំ. ទេវ + អារក្ស; បា. ទេវ + អារក្ខ) ទេពតាអ្នករក្សាមនុស្ស ឬរក្សាអ្វីៗ; ប្រើជា ទេព្រក្ស ក៏មាន ។
ទេព -- or ទេពា--
(មើលក្នុងពាក្យ ទេព) ។
ទេពី ( ន.នាមសព្ទ ) ( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
(ទេវី, វ > ព = ទេពី) ភរិយាធំរបស់ព្រះសម្មតិទេព គឺស្ត្រីជាភរិយានៃក្សត្រទ្រង់រាជ្យ ដែលស្ដេចបានអភិសេកតាំងពេញទីជាមហេសី ឬជាអគ្គមហេសី ។
ទេព្តា
(ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ទេពតា) ។
ទេព្រក្ស ( ន.នាមសព្ទ ) [ទេព្រ័ក]
(ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ទេពារក្ស) ។

Headley's Khmer-English Dictionary

ទេព ( n ) [teip] - detail »
deity, god, angel
ទេពា ( n ) [teipie] - detail »
all the gods and angels
ទេពាធិបតី ( n ) [teipietʰɨppaʔdəy] - detail »
epithet of Shiva (king of the gods)
ទេពារក្ស ( n ) [teipiereak] - detail »
guardian angel
ទេពី ( n ) [teipii] - detail »
goddess
ទេពី ( n ) [teipii] - detail »
princess (official wife of a prince)
ទេព្តា - detail »
See: ទេពតា , ទេវតា
ទេព្រក្ស ( n ) [teipreak] - detail »
guardian angel(s)
ទេព្វិរូ ( n ) [teipruu, teippiʔruu] - detail »
cinnamon tree (Cinnamomum cambodianum)