Khmer Dictionary: អ្នកតា

Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary Full Text Search

កាច់ ( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ធ្វើឲ្យបាក់ : កាច់ឧស, រឹងណាស់កាច់មិនបាក់ទេ ។ ធ្វើឲ្យស្លាប់ : អ្នកតាកាច់, ខ្មោចកាច់ ។
មេ-ស ( ន.នាមសព្ទ ) [មេ-ស]
បិសាចស្រី, យាយទែព, អ្នកតាស្រី : មេ-សជ្រៃ, មេ-សប្រចណ្ឌ ។ល។
សំពះ ( កិ.កិរិយាសព្ទ )
លើកដៃទាំងពីរផ្គុំម្រាមទាំង១០ ឆ្ពោះត្រង់ទៅរកបុគ្គល, ទៅរកទីឬវត្ថុដែលគោរព ។
- សំពះការ ក្រាបសំពះតាមបែបបទក្នុងវេលាដែលខ្លួនធ្វើអាពាហ៍ពិពាហ៍ ។
- សំពះគ្រូ សំពះគោរពចំពោះគ្រូឬចំពោះគុណគ្រូដែលបានបង្រៀនមន្តវិជ្ជាការឬសិល្បៈផ្សេងៗ ។
- សំពះងារ ឬ ថ្វាយបង្គំងារ ក្រាបថ្វាយបង្គំតាមបែបបទចំពោះព្រះករុណាជាម្ចាស់ជីវិត ទទួលឋានន្តរដែលទ្រង់ព្រះមេត្តាប្រោសព្រះរាជទានតាំង ។
- សំពះពេលា សំពះព្រះអាទិត្យទទួលពេលាមានឫក្សដែលហោរកំណត់ឲ្យក្នុងពិធីអាពាហ៍ពិពាហ៍ ។
- សំពះលា សំពះពោលពាក្យលាគ្នា ។
- សំពះសួរ សំពះបុគ្គលដែលគួរគោរពបញ្ចេញវាចាសួរសុខទុក្ខផង ។ សំពះសុំទោស សំពះអង្វរសុំឲ្យគេអត់ទោសឲ្យ ។
- សំពះសំពិន (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) សំពិន) ។
- សំពះអ្នកតា សំពះចំពោះរូបអ្នកតាដែលសន្មតថា ស័ក្ដិសិទ្ធិសុំឲ្យជួយ ។ល។
សែន ( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ដាក់ភោជនាហារសំបូងសង្រូងចំពោះទៅមតកបុគ្គល ឬដាក់ក្រយាបូជាពោលពាក្យអំពាវនាវចំពោះខ្មោចបិសាច : សែនខ្មោច, សែនដូនតា, សែនពែ, សែនព្រេន, សែនអ្នកតា ។ ព. ប្រ. លបសូក, ឲ្យសំណូក : ទាល់តែសែនត្រូវទើបបានស្រួល ។
ឡើង ( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ទៅខាងលើ, ទៅពីក្រោមទៅលើ (ទីទៃពីចុះ) : ឡើងជណ្តើរ ។ ស្ទុះខ្ពស់ទៅលើ : ខ្លែងឡើង ។ ចាប់តោងជាន់ប្រវាទៅលើ : ឡើងដើមឈើ, ឡើងត្នោត ។ ចាប់តោងលូតទៅលើ : ម្លូឡើងជន្លង់, សណ្តែកឡើងទ្រើង ។ ជន់ចម្រើនទឹកខ្ពស់ឬជ្រៅ : ទឹកឡើង (ព. ផ្ទ. ទឹកស្រក)។ ប៉ោងសាច់ខ្ពស់ជាងប្រក្រតី : នំអាកោឡើង ។ ស្ទុះពីក្រោមមកលើ : ស្លេស្ម៍ឡើង ។ ភ្ញាក់ហើយក្រោកពីដេក : ឡើងពីដេក (ព. សា.) ។ល។ ឡើង-ក ដែលមានកនិងបូគធំ : គោឡង-ក ។
- ឡើងគណ (--គន់) ឡើងគណៈ គឺចូលទៅរកលោកជាកំណាន់ខែត្រសាកសួរធម៌វិន័យ (ចំពោះតែបព្វជិតក្នុងកម្ពុជរដ្ឋសម័យពីដើម) ។
- ឡើងចាង ឬ - ឡើងចិត្តឡើងចាង បានចិត្តទ្រើសឃ្នង, ទ្រនង់មិនសូវកោតក្រែង, មិនសូវស្ដាប់បង្គាប់ : ថ្នមកូនហួសពេកទាល់តែឡើងចាងអស់; វាឡើងចិត្តឡើងចាងច្រងេងច្រងាងអស់ទៅហើយ ឥតស្ដាប់បង្គាប់ទេ !; មាតាបិតា មិនស្ដីមិនថា មិនគិតរាក់ជ្រៅ បណ្ដោយឲ្យកូន រហូតដល់ចៅ ឡើងចាងឃោរឃៅ ប្រដៅអស់កើត ។
- ឡើងចិត្ត ឬ - ឡើងទឹកចិត្ត បានចិត្ត ។
- ឡើងជន្លង់ លតាជាតិផ្សេងៗដែលវារតោងជន្លង់ : ម្លូជាដំណាំឡើងជន្លង់ ។
- ឡើងជា ទៅជា ។
- ឡើងជោរ, ឡើងជំនោរ ឬ - ឡើងបញ្ជោរ រីករាយព្រោះគេបញ្ជោរ ។
- ឡើងឈរ ក្រោកឈរ (ព. សា.) ។
- ឡើងដៃ មានសេចក្ដីចម្រើន, មានស្រីសួស្ដី, មានលាភ, មានយស...។
- ឡើងឋានសួគ៌ ឬ - ឡើងសួគ៌ បានទៅកើតឯឋានសួគ៌; ទៅកាន់ឋានសួគ៌ ។
- ឡើងទឹកមុខ ចេញទឹកមុខ : ឡើងទឹកមុខស្រស់បំព្រង ។
- ឡើងទ្រើង លតាជាតិផ្សេងៗដែលវារតោងទ្រើង : ដំណាំឡើងទ្រើង ។
- ឡើងបាយ ចេញពកសត្រង់ប្រស្រីមានសណ្ឋានស្រដៀងនឹងគ្រាប់បាយ : ភ្នែកឡើងបាយ ។
- ឡើងបាយស្រា ដែលរលួយកខ្វក់មានសណ្ឋានស្រដៀងនឹងបាយស្រា ។
- ឡើងបុណ្យ, ឡើងបុណ្យស័ក្តិ ឬ - ឡើងបុណ្យឡើងស័ក្តិ លឿនងារការឬបណ្ដាស័ក្តិពីថ្នាក់ទាបទៅថ្នាក់ខ្ពស់ ឬពីថ្នាក់តូចទៅថ្នាក់ធំ ។
- ឡើងផ្ទះ ឡើងនៅក្នុងផ្ទះថ្មី ។
- ឡើងរាជ្យ (--រាច) បានទីជាក្សត្រិយ៍ទ្រង់រាជ្យ, បានសោយរាជ្យ ។ ព. ប្រ. ឡើងអំណាចដោយសេចក្ដីព្រហើនយង់ឃ្នង (ហាក់ដូចជាបានសោយរាជ្យ) : ពួកពាលឡើងរាជ្យ, ឧទ្ទាមឡើងរាជ្យ ។
- ឡើងរាសី មានស្រីសួស្ដី ។
- ឡើងរោង តាំងពិធីពលីការគោរពបូជាពួកខ្មោចអារក្ស (ក្នុងរោងសង់ថ្មី) តាមកាលកំណត់ដែលត្រូវធ្វើ ។
- ឡើងស័ក ដែលចូលស៊ប់ក្នុងស័កឆ្នាំថ្មី : ពារឡើងស័ក ឬ ថ្ងៃឡើងស័ក (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) សង្រ្កាន្ត>សង្រ្កាន្ត និង ស័ក ផង) ។
- ឡើងសាច់ មានសាច់ (ធាត់ជាងពីដើម) ។
- ឡើងសិរី ឬ - ឡើងស្រីសួស្ដី ស្រាប់តែមានសិរីឬស្រីសួស្ដីជាងពីមុន ។
- ឡើងសម្ដី បញ្ចេញសម្ដីឥតញញើត ។
- ឡើងអំណាច មានអំណាចលើសពីប្រក្រតីដើម ។
- ឡើងអំនួត និយាយអួតខ្លួនហួសពីដំណើរពិត ។
- ឡើងអ្នកតា ប្រជុំគ្នាធ្វើពលីការបូជាអ្នកតា ។ល។
ឡង់ ( ន.នាមសព្ទ )
តាំងយូក្រដាសតូចសាច់រឹងរាងខុបក្រឡូម សម្រាប់ថ្វាយអ្នកតា (របស់ចិនយួន) : បន់អ្នកតាថ្វាយឡង់, រូបអ្នកតាបាំងឡង់ ។
អ្នកតា ( ន.នាមសព្ទ ) [នាក់-- ]
អ្នកជីតា ។ ពាក្យសម្រាប់ហៅភូតបិសាចប្រុស ឬទេពារ័ក្សប្រុសដែលមានខ្ទមឬរោងអាស្រមជាលំនៅឬឥតលំនៅយ៉ាងនោះក៏មាន : ខ្ទមអ្នកតា, បន់អ្នកតា ។
- ឡើងអ្នកតា ប្រជុំគ្នាធ្វើសក្ការៈចំពោះអ្នកតាដើម្បីគំនាប់អ្នកតាឬសុំទឹកភ្លៀងអ្នកតាជាដើម ។
- អ្នកតាចាស់ស្រុក អ្នកតាសម្រាប់ស្រុកជាយូរអង្វែងមកហើយ ។

Headley's Khmer-English Dictionary Full Text Search

No matching entries found!

Headley's Khmer-English Dictionary Subentry Full Text Search

ក្រពើអ្នកតា [krɑpəə neak taa]
crocodile believed to be found near the homes of spirits
ខ្ទមអ្នកតា [ktɔɔm neak taa]
small shrine dedicated to a spirit
ជំងឺខុសអ្នកតា [----- kʰoh neak taa]
class of illnesses caused by supernatural agencies
តូបអ្នកតា [toop neak taa]
small shrine dedicated to ancestral spirits
ថ្មអ្នកតា [tmɑɑ neak taa]
turtle (fisherman's slang)
រូបអ្នកតា [ruup neak taa]
medium (who can be possessed by village spirits)
ហែអ្នកតា [hae neak taa]
to parade the spirit (esp. referring to certain Chinese festivals in which people dress up as powerful spirits)
ឡើងអ្នកតា [laəŋ neak taa]
to conduct the annual ceremony paying homage to local village spirits
អ្នកតា [neak taa]
ancestral spirit; guardian spirit (esp. local -- usually masculine -- tutelary spirits and spirits of famous warriors such as អ្នកតាឃ្លាំងមឿង in Pursat, អ្នកតាក្រហមក in Phnom Penh, and អ្នកតាគ្រាម in Oddar Mean Chey; they are usually benevolent); you / your (arch., respectful, addressing an old man)
អ្នកតាព្រៃ [neak taa prey]
forest spirits (usually malevolent)