Khmer Dictionary: សញ្ញា

Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary Full Text Search

កា ( កិ.កិរិយាសព្ទ )
សរសេរអាសយដ្ឋាន គឺសរសេរចុះឈ្មោះលំនៅអ្នកដែលនឹងទទួលសំបុត្រ នៅស្រោមសំបុត្រដែលនឹងផ្ញើទៅ : កាស្រោមសំបុត្រ; សរសេរថែមសេចក្ដីផ្សេងៗ លើខ្នងសំបុត្រជាសញ្ញា : កាខ្នងសំបុត្រ ។
ក្បៀស ( កិ.កិរិយាសព្ទ )
កៀស, ធ្វើឲ្យមានសញ្ញាជាគំនូស ។
ខណ្ឌសញ្ញា ( ន.នាមសព្ទ ) [ខាន់-ឌៈ-សាញ់-ញ៉ា]
សញ្ញាមានរូបយ៉ាងនេះ (។) សម្រាប់ប្រើរាំងឃ្លា ឬសង្កាត់នៃសេចក្ដីមួយៗ ឲ្យដាច់ស្រឡះដោយឡែកពីគ្នា ។ វេវ.
- ល្បះ ។
កណ្ដកសញ្ញា ( ន.នាមសព្ទ ) [ក័ន-ដៈ-កៈ-ស័ញ-ញ៉ា ឬ កន់-ដក់-ស័ញ-ញ៉ា ]
(កណ្ដក “បន្លា” + សញ្ញា “គ្រឿងសំគាល់”) ឈ្មោះវណ្ណយុត្តមួយយ៉ាងមានសណ្ឋានដូចបន្លា ( , ) តាមរបៀបអឺរ៉ុប, សម្រាប់ប្រើក្នុងការដកឃ្លាជាដើម ។ ហៅថា
- សញ្ញាក្បៀស ក៏បាន ។
កតិកា ( ន.នាមសព្ទ ) [កៈ-តិកា ]
សេចក្ដីប្ដេជ្ញា, ការសន្មតិគ្នា, ការមត់គ្នា, ខសន្យា ។
- កតិកាសញ្ញា សញ្ញាគឺការសន្មតិគ្នា, ការមត់គ្នាទុកជាគ្រឿងសំគាល់ : យើងត្រូវធ្វើកតិកាសញ្ញាមួយ ។
កឹះ ( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ឆ្កឹះដោយម្រាមដៃ ដើម្បីឲ្យសញ្ញា ហៅគ្នាដោយសម្ងាត់ ។
ខខិត ( កិ.កិរិយាសព្ទ )
ប្រកាន់ទុក, ចំណាំទុកនូវរបស់អ្វីមួយថា ជារបស់ខ្លួន ដោយដាក់សញ្ញាជាសម្គាល់ : ឃ្មុំនេះមានគេខខិតហើយ (អ្នកស្រុកខ្លះនិយាយថា
- ខងខិត) ។
ខន្ធ ( ន.នាមសព្ទ ) [ខ័ន ]
(ស្កន្ធ) ក; ដើម; គំនរ : ពួក, កង, ប្រជុំ; កំណត់ : ខន្ធ ៥ គឺរូបក្ខន្ធ, វេទនាខន្ធ, សញ្ញាខន្ធ, សង្ខារក្ខន្ធ, វិញ្ញាណក្ខន្ធ ។
- ទម្លាយខន្ធ ឬ រំលាងខន្ធ គឺស្លាប់ ។
- រំលត់ខន្ធ គឺចូលនិព្វាន ។
ត្រី ( ប. សំ.បកតិសំខ្យា ( ប្រើត្រឹមតែ សំខ្យា. គឺសំខ្យាសព្ទ ក៏មាន ) )
(ត្រិ; តិ) បី (៣) ។ ប្រើរៀងភ្ជាប់ពីខាងដើមសព្ទដទៃទៀត ដូចជា ត្រីកូដ (--កូត) ន. (សំ. ត្រិកូដ; បា. តិកូដ) កំពូល ៣; ឈ្មោះភ្នំមានកំពូល ៣ : ភ្នំត្រីកូដ ។ ដែលមានកំពូល ៣ : ប្រាសាទត្រីកូដ ។
- ត្រីកោណ (--កោន) គុ. (សំ. ត្រិកោណ; បា. តិកោណ) ដែលមានជ្រុង ៣, មានមុំ ៣ ឬមានងៀង ៣ : រាងត្រីកោណ; សណ្ឋានត្រីកោណ, ជាត្រីកោណ ។ វេវ. ត្រិយង្ស ។
- ត្រីគុណ (--គុន) គុ. (សំ. ត្រិគុណ; បា. តិគុណ) ដែលមានចំណែក ៣, ដែលចម្រើនកើនឡើងដោយចំណែក ៣, ជា ៣ ចំណែក ឬ ៣ ភាគ : ការនុ៎ះឥឡូវចម្រើនកើនឡើង ជាត្រីគុណជាងពីដើម ។
- ត្រីចក្រយាន (--ច័កក្រៈយាន) ន. (សំ.) ឈ្មោះយានតូចមានកង់ ៣ មួយប្រភេទ ។
- ត្រីទស (--ទស់) ន. (សំ. ត្រិទស; បា. តិទស) អមរ, ទេវតា (ច្រើនតែប្រើក្នុងកាព្យ) : យើងសូមអញ្ជើញអស់ត្រីទស មានយសស័ក្កិសិទ្ធិឫទ្ធិតេជះ សូមចុះចូលមកដោយរូតរះ ដើម្បីសំពះព្រះត្រៃរត្ន ។
- ត្រីទស (--ទស់) ប. សំ. (សំ. ត្រិទស; បា. តិទស) ដប់បី (១៣); ឬ ១០ បីដង (៣ x ១០ = ៣០ ) ។
- ត្រីធា ន. (សំ.) ភាគបី, ខ្ទង់ឬចំណែកបី ។ ឈ្មោះបរិមាណមានខ្ទង់បីផ្នែកខាងគណិតសាស្ត្រ (ពីជគណិត) ។
- ត្រីនេត្រ (--នេត) គុ. ឬ ន. (សំ. ត្រិនេត្រ ឬ ត្រិនយន; បា. តិនយន) ដែលមានភ្នែក ៣, គឺ មំសចក្ខុ ភ្នែក សាច់ គឺភ្នែកមែនទែន, បញ្ញាចក្ខុ ភ្នែកគឺប្រាជ្ញា (ប្រាជ្ញាទុកដូចជាភ្នែក), ធម្មចក្ខុ ភ្នែកគឺអរិយមគ្គ; លោកអ្នកមានភ្នែកទាំង ៣ នេះ ហៅថា ត្រីនេត្រ ។ ន. ព្រះសិវៈ (ព្រះឥសូរ) ។ ឈ្មោះសាស្រ្តាសម្រាយកាព្យពាក្យ ៤ ជាច្បាប់សុភាសិត មានក្នុងកម្ពុជរដ្ឋមកយូរហើយ : សាស្ត្រាត្រីនេត្រ ឬ ច្បាប់ត្រីនេត្រ ។ ត្រីបថ (--បត់) ន. (សំ. ត្រិបថ; បា. តិបថ) ទីប្រជុំនៃផ្លូវបែក ៣, ផ្លូវបែក ៣, ផ្លូវត្រឡែងកែង ៣ ។ ត្រីពិធ ឬ ត្រៃពិធ (--ពិត) គុ. (សំ. ត្រិវិធ, ត្រិពិធ, ត្រៃពិធ; បា. តិវិធ) ដែលមានប្រការ ៣, មាន ៣ ប្រការ, មាន ៣ យ៉ាង ។
- ត្រីពិធសម្បត្តិ ឬ ត្រៃពិធសម្បត្តិ (--ពិតសំបាត់) សម្បត្តិមាន ៣ យ៉ាងគឺ មនុស្សសម្បត្តិ ទិព្វសម្បត្តិ, និព្វានសម្បត្តិ ។
- ត្រីភាគ ន. (សំ.) ភាគបី, ចំណែកបី ។
- ត្រីភាគី គុ. (សំ.) ដែលមានភាគបី, ដែលមានបីផ្នែក, ដែលមានគ្នាបីក្រុម : គូសសញ្ញាត្រីភាគី ។ ត្រីមាស ឬ ត្រៃមាស ន. (សំ. ត្រិមាស ឬ ត្រៃមាស; បា. តេមាស) បីខែ; ប្រជុំនៃខែបី, ចំនួន៣ខែ, ការរួមចំនួនខែត្រឹម៣ : បញ្ជីត្រីមាស; ភិក្ខុសង្ឃនៅចាំវស្សាអស់ត្រីមាស ។
- ត្រីសព្ទ (--ស័ប) ន. (សំ. ត្រិសព្ទ; បា. តិសទ្ទ “សូរសំឡេងឮ ៣ យ៉ាង”) ខ្មែរយើងប្រើជាឈ្មោះគ្រឿងវណ្ណយុត្តិ ( ៊ ) នេះ សម្រាប់ប្រើដាក់លើអក្សរ ៤ តួ ប, ស, ហ, អ, ឲ្យមានសំឡេងធំជា ប៊, ស៊, ហ៊, អ៊ ដូចពាក្យថា ត្បូងប៊ុត, ស៊ងស្លា, ឮស៊ាន, ស៊ុនសម្ដី; មិនហ៊ានទៅ, ចូលហ៊ុន, ស្រែកហ៊ោ, ដំណើរអ៊‌ីកអ៊ាក, ក្រួចអ៊‌ឺត, អ៊ុះអ៊ះ ជាដើម; ប៉ុន្ដែតួ : “ស” កាលណាបើមានស្រៈ ឥ ឬ ឦ នៅពីខាងលើ នឹងផ្លាស់រូបត្រីសព្ទ ( ៊ ) នេះចេញដូចយ៉ាង ស៊ីបាយ ដូច្នេះជាដើមវិញក៏បាន ។
- ត្រីសូល៍ ឬ ត្រីសូរ ន. (សំ. ត្រិសូល ឬ ត្រី--; បា. តិសូល) ឈ្មោះអាវុធរបស់ឥសូរ គឺអាវុធមានមុខ ៣ ។ គុ. ដែលមានមុខ ៣, ដែលមានកំពូល ៣, ត្រីសូល៍គាងឃ្វាយ ឬ ត្រីសូរគាងឃ្វាយ (សរសេរជា ត្រីសូល៍ (ត្រីសូ) យ៉ាងនេះជិតនឹងពាក្យដើមជាង ត្រីសូរ) ។
ទណ្ឌឃាដ ( ន.នាមសព្ទ ) [ទ័នឌៈ-ឃាត ]
ការពិឃាតដោយអាជ្ញា, ដោយដំបង, កំណាត់ឈើ ជាគ្រឿងពិឃាត ។ ខ្មែរយើងប្រើពាក្យនេះជាឈ្មោះវណ្ណយុត្តម្យ៉ាងមានសណ្ឋានលំនាំកន្ទុយកំប្រុក (៍) សម្រាប់ដាក់ឃាត់អក្សរមិនឲ្យមានសំឡេងដូចជា ប្រយោជន៍, យោជន៍, ខ្លឹមច័ន្ទន៍ ជាដើម; វណ្ណយុត្ត នេះបើហៅថា បដិសេធ ក៏បាន ចំពោះភាសាសំស្រ្កឹតដែលសរសេរជាអក្សរទេវនាគរី, ទណ្ឌឃាតនេះ ហៅថា វិរាម មានរូបដូច្នេះ (^) សម្រាប់ប្រើដាក់ពីក្រោមតួអក្សរក្រោយបង្អស់ ដែលទុកគ្រាន់តែជាតួប្រកបប៉ុណ្ណោះមិនឲ្យចេញសំឡេង ដូចជាពាក្យថា កម៌ន, តបស, តេជស, អាត្មន, ជាដើម ។ ប៉ុន្តែចំពោះភាសាសំស្ក្រឹតដែលសរសេរជាអក្សរខ្មែរ, យើងសន្មតសញ្ញាទណ្ឌឃាតនេះដូច្នេះវិញ (៑) សម្រាប់ដាក់ពីលើតួអក្សរក្រោយបង្អស់នោះៗ ដែលគ្រាន់តែជាតួប្រកបមិនឲ្យចេញសំឡេងដូចគ្នាដែរដូចជា កម៌ន៑, តបស៑, តេជស៑, អាត្មន៑ (អ. ថ. ករ័ន្ម, តៈប៉័ស, តេជ័ស, អាត្ម័ន) ។

Next >>

Headley's Khmer-English Dictionary Full Text Search

សញ្ញា ( n ) [saɲɲaa] - detail »
sign, symbol, perception; symptom; mark (e.g. of punctuation); signal, advertisement, notice; document, certificate
សញ្ញា ( v ) [saɲɲaa] - detail »
to agree, give consent; to promise, give one's word
សញ្ញា ( n ) [saɲɲaa] - detail »
proper noun

Headley's Khmer-English Dictionary Subentry Full Text Search

កិច្ចសញ្ញា [kəc saɲɲaa]
See:កិច្ចសន្យា
កំណត់សញ្ញា [kɑmnɑt saɲɲaa]
notation
ខណ្ឌសញ្ញា [kʰan saɲɲaa]
period (។)
ធ្វើសញ្ញា [tvəə saɲɲaa]
to be a sign (of something)
បញ្ចក្ខន្ធ [paɲcaʔ -----]
the five aggregates of being: 1) រូប material qualities, 2) វេទនា feeling, 3) សញ្ញា perception, 4) សង្ខារ coefficients of consciousness, 5) វិញ្ញាណ consciousness
បដិកូលសញ្ញា [paʔdeʔkool saɲɲaa]
distastefulness, disgust; disgusting
ភេរីសញ្ញា [pʰeerii saɲɲaa]
drumbeats as signals
ភេរវសញ្ញា [pʰee rɔɔ vɔɔ saɲɲaa]
alarm signal
មរណសញ្ញា [meaʔreaʔnaʔ~mɔrɔnaʔ saɲɲaa]
mourning
មុខសញ្ញា [muk saɲɲaa]
area (of interest), aspect, facet, direction (in which to carry out a task); battlefield; area of responsibility; target, objective, goal
See:មុខព្រួញ

Next 10 entries »