Khmer Dictionary: កម្ម
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary Full Text Search
-
កស្យាជីវកម្ម
( ន.នាមសព្ទ )
[ក័ស-ស្យ៉ា-ជី-វៈ-កាំ ]
(កសិ + អាជីវកម្ម) អាជីវកម្មខាងការភ្ជួររាស់, ការងារចិញ្ចឹមជីវិតដោយរបរស្រែចំការ ។
-
កិតនាម
( ន.នាមសព្ទ )
[កិតៈ--]
(ក្ឫត > ក្រឹត--) នាមនាមដែលចេញពីវិគ្រោះមកជា សាធនៈ ដូចជា ករ៑ + ណី > ឦ > ការី, ការិណី ឬ ការិនី; កម្ម (សទ្ទុបបទ) + ករ៑ + ណ > អ > កម្មការ, កម្ម + ករ៑ + អ > កម្មករ;...។ ភាសាខ្មែរដូចជា កើត > កំណើត; កល់ > កំណល់; កាច > កំណាច; ខុស > កំហុស; ខូច > កំហូច; ខូង > ក្រហូង; គរ > គំនរ; គូរ > គំនូរ; គុំ > គំនុំ ប៉ុណ្ណោះជាដើម ហៅថា សាធនៈ ក៏បាន (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) សាធនៈ ទៀតផង) ។
-
កុសល
( ន.នាមសព្ទ )
[កុសល់]
កម្មដែលកម្ចាត់បង់នូវអំពើអាក្រក់ (បុណ្យ) ។ ព. ផ្ទ. អកុសល ។
-
ក្សេត្រ
( ន.នាមសព្ទ )
(ខេត្ត) ស្រែ, ទី, តំបន់ ។
- ក្សេត្រកម្ម, ក្សេត្រក្រឹត្យ កិច្ចការខាងស្រែចម្ការ ។
-
ខណ្ឌសីមា
( ន.នាមសព្ទ )
[ខាន់-ឌៈ-សីម៉ា]
សីមាតូច ។ ឈ្មោះពទ្ធសីមាតូច ដែលព្រះភិក្ខុសង្ឃសន្មត ដោយញត្តិទុតិយកម្មវាចា ផ្ដាច់ចេញចាកមហាសីមា ដើម្បីធ្វើសង្ឃកម្មដោយងាយ (ព. វិ. ពុ.) ។
-
កត្តុវាចក
( ន.នាមសព្ទ )
[កាត់-តុ-វា-ចៈ-កៈ ឬ--ចក់]
ឈ្មោះវាចកៈមួយក្នុងវេយ្យាករណ៍បាលី ។ ព. ផ្ទ. កម្មវាចក, ភាវវាចក ។
-
កម្ម
( ន.នាមសព្ទ )
[កាំ ]
(កម៌នំ) អំពើ; ទោះអំពើល្អក្ដី អាក្រក់ក្ដី ក៏ហៅថា កម្ម (កម្មជាកុសល, កម្មជាអកុសល) : ទទួលកម្ម, រងកម្ម តាមកម្មចុះ គឺទទួល, រង តាមអំពើដែលខ្លួនបានធ្វើ បានសន្សំមកហើយ ។
- កម្មករ (កាំ-មៈ-ក) ន. (បា.) អ្នកធ្វើការបម្រើដោយឈ្នួល (អ្នកស៊ីឈ្នួល) : ពួកកម្មករកំពុងធ្វើការខ្ញៀវ ។
- កម្មក្ខ័យ (កាំម៉ាក់ខៃ) ន. (បា. កម្មក្ខយ) ដំណើរអស់កម្ម : គាត់ស្លាប់ដោយកម្មក្ខ័យរបស់គាត់ ។
- កម្មជ្ជវាត (កាំម៉ាច់-ជៈវាត) ន. (បា.) ខ្យល់កើតអំពីកម្ម គឺខ្យល់ដែលបក់ក្នុងឧទរមាតាកាលប្រសូតបុត្រ ខ្យល់នេះហើយ ដែលបក់នាំកូនឲ្យប្រសូតចេញចាកផ្ទៃមាតា ។
- កម្មដ្ឋាន (កាំម៉ាត់-ឋាន) ន. (បា.) ហេតុជាទីតម្កល់នៃបរិកម្ម : ចម្រើនកម្មដ្ឋាន ។
- កម្មន្តរាយ (កាំ-ម៉ន់-តៈ-រ៉ាយ) ន. (បា.) អន្តរាយនៃការងារ, ការវិនាសខូច ខាតការងារ; អន្តរាយព្រោះកម្ម ។
- កម្មន្តសាល (--តៈ--សាល) ន. (បា.) សាលនៃការងារ, រោងសម្រាប់ធ្វើការរបរផ្សេងៗ ។
- កម្មបថ (កាំម៉ៈបត់) ន. (បា.) ផ្លូវ ឬ គន្លងនៃកម្ម គឺដំណើររបស់អំពើអាក្រក់ ឬ ល្អដែលសត្វលោកធ្វើដោយ កាយ វាចា ចិត្ត; ខាងអាក្រក់ហៅថា អកុសលកម្មបថ មាន ១០ យ៉ាង, ខាងល្អហៅថា កុសលកម្មបថ មាន ១០ យ៉ាង ។
- កម្មបលិពោធ (កាំ-ម៉ៈ-ប៉ៈ-លិ-ពោត) ន. (បា.) ការរវល់, កង្វល់ដោយការងារ, ការជាប់ចំពាក់ដោយកិច្ចការផ្សេងៗ ។
- កម្មវត្ថុ (កាំ-ម៉ៈ-វាត់-ថុ) ន. (បា.) រឿងនៃការងារ; សេចក្ដីបំព្រួញរឿងក្នុងសំបុត្រស្នាមផ្សេងៗ ដើម្បីឲ្យដឹងថាជា រឿងនេះ រឿងនោះ : សំបុត្រជាផ្លូវការ ច្រើនតែមានកម្មវត្ថុ ។
- កម្មវាចក (កាំ-ម៉-វា-ចៈ-កៈ ឬ ចក់) ន. (បា.) ឈ្មោះវាចកមួយក្នុងវេយ្យាករណ៍បាលី។
- កម្មវាចា ន. (បា.) ពាក្យសម្រាប់សូត្រប្រកាសជំនុំសង្ឃ ឲ្យដឹងក្នុងកិច្ចជាសង្ឃកម្មផេ្សងៗ តាមវិនយប្ប-ញ្ញត្តិក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា : សូត្រកម្មវាចា ។
- កម្មវាចាចារ្យ (កាំម៉ៈវា ចាចា) ន. (សំ. បា. កម្មវាចកាចរិយ, កម្មវាចាចរិយ) ភិក្ខុជាអាចារ្យ អ្នកសូត្រនូវកម្មវាចា (លោកគ្រូសូត្រ) ។ កម្មវិធី ន. (បា. --វិធី) របៀប ឬបែបផែននៃកិច្ចការដែលត្រូវធ្វើ : កម្មវិធីបុណ្យ ។
- កម្មវិបាក ន. (បា.) ផលរបស់កម្ម : ទទួលកម្មវិបាក ។
- កម្មស្សទ្ធា (កាំ-មុ័ស-សាត់-ធា) ន. (បា.) ជំនឿចំពោះកម្ម, សេចក្ដីជឿនូវអំពើដែលត្រូវធ្វើ ។
- កម្មសិទ្ធិ (កាំ-ម៉ៈ-សិត) ន. (បា.) វត្ថុដែលសម្រេចតាមអំណាចច្បាប់ថាជារបស់ខ្លួនដាច់ស្រេចហើយ, មុខការងារ ឬទ្រព្យសម្បត្តិដែលត្រូវសម្រេចបានមកលើខ្លួន : ដីនេះជាកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្ញុំ ។
- កម្មាយតនៈ (កាំ-ម៉ា-យ៉ៈ-តៈ-ន៉ៈ) ន. (បា. កម្ម + អាយតន) កន្លែងធ្វើការងារ, ទីប្រជុំនៃការងារ ។
-
កម្ម --
(មើលក្នុងពាក្យ កម្ម) ។
-
កល្យាណ
( គុ.គុនសព្ទ )
[កល់-យ៉ាន]
ល្អ, ដែលមានលំអ ។
- កល្យាណកម្ម (កល់-យ៉ាណៈ-ក័ម) ន. អំពើល្អ, កុសលកម្ម ។ ព. ផ្ទ. លាមកកម្ម ។
- កល្យាណការី (កល់-យ៉ា ណៈការ៉ី) ជនអ្នកធ្វើអំពើល្អ, អ្នកធ្វើការកុសល ។ ស្ត្រីជា កល្យាណការិនី ។
- កល្យាណមិត្ត (កល់-យ៉ាណៈមិត) មិត្តល្អ, មិត្តត្រឹមត្រូវដែលបុគ្គលគួរសេពគប់ គួររាប់រកយកជាគ្នា ។ ព. ផ្ទ. បាបមិត្ត ។
-
ការិយកម្ម
( ន.នាមសព្ទ )
[កា-រ៉ិ-យ៉ៈកាំ]
កិច្ចការ ឬការងារដែលគេត្រូវធ្វើ ។
Headley's Khmer-English Dictionary Full Text Search
-
កម្ម
( n )
[kam, kammeaʔ-, kammaʔ-]
- detail »
action, act, deed; activity; object; consequence / result (esp. of a past deed), karma (the doctrine that good conduct brings good results in this or subsequent lives), fate; actions / thoughts (esp. of an evil nature in a prior existence which produce effects in a subsequent existence)
-
កម្ម
( n )
[kam, kammeaʔ-, kammaʔ-]
- detail »
manual work
-
កម្ម
( n )
[kam, kammeaʔ-, kammaʔ-]
- detail »
object, complement (grammar)
Headley's Khmer-English Dictionary Subentry Full Text Search
-
កុសលកម្ម
[koʔsal kam~kammeaʔ or kammaʔ]
good deed, virtue
-
ក្សេត្រកម្ម
[kseɛt kam~kammeaʔ or kammaʔ]
rice farming / culture
-
ខនិជកម្ម
[kʰaʔnɨc kam~kammeaʔ or kammaʔ]
mineralization
-
គូកម្ម
[kuu kam~kammeaʔ or kammaʔ]
married couple separated shortly after marriage by death or divorce
-
ចងកម្មចងពៀរ
[cɑɑŋ kam~kammeaʔ or kammaʔ cɑɑŋ piə]
to cause problems for
-
គុណកម្ម
[kun kam~kammeaʔ or kammaʔ]
gratitude
-
ឃាតកម្ម
[kʰiet kam~kammeaʔ or kammaʔ]
assassination, murder
-
ចិញ្ចឹមជីវិត
[----- ----- cəɲcəm ciivɨt daoy ----- kam~kammeaʔ or kammaʔ]
to make a living
-
ចារកម្ម
[caa kam~kammeaʔ or kammaʔ]
espionage
-
ចិត្តកម្ម
[cət kam~kammeaʔ or kammaʔ]
See:ចិត្រកម្ម