Khmer Dictionary: ឧប្បត្តិ
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
ឧប្បត្តិ
( ន.នាមសព្ទ )
[អ៊ុប-បុ័ត-តិ ឬ អ៊ុប-ប័ត]
( បា.បាលី ( បាលីភាសា ), សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ) )
(ឧត្បត្តិ) ការកើត, ការកើតឡើង; ការចាប់ជាតិ, កំណើត ។ ខ្មែរប្រើជា កិ. ក៏មាន “កើត, ចាប់កំណើត” : អស់ជីវិតទៅឧប្បត្តិជាបុត្រនៃសេដ្ឋី ។ ឧប្បត្តិកថា ពាក្យដែលបណ្តាលកើតឡើង ។
- ឧប្បត្តិការណ៍ ឬ
- --ហេតុ ហេតុដែលបណ្តាលឲ្យកើតឡើង, មូលហេតុ ។
- ឧប្បត្តិកេតនៈ ឬ
- --កេតន៍ (--កែត) ស្រុកកំណើត, ជាតិភូមិ (ហៅ ឧប្បត្តិដ្ឋាន ឬ ឧប្បត្តិភូមិ ក៏បាន) ។
- ឧប្បត្តិភាព ភាវៈនៃឧប្បត្តិ ។ល។
-
ឧប្បត្តិ--
(មើលក្នុងពាក្យ ឧប្បត្តិ) ។
-
ឧប្បត្តិក
( ន.នាមសព្ទ )
[អ៊ុប-ប៉ៈដិក ឬ--ដឹក]
( បា. ស.បាលីភាសាសន្មត )
(ឧប្បត្តិ; សំ. ឧត្បត្តិ) ការកើត; ការចាប់ជាតិ (ម. ព.មើលពាក្យ ( ចូរមើលពាក្យ . . . ) ឧប្បត្តិ ផង) ។ ខ្មែរប្រើសំដៅសេចក្ដីថា “ការកើតឯង; ការចាប់កំណើតឥតមាតាបិតា, ឥតមេបា; ឧបបាតិក” : ឧប្បត្តិកនៃពួកដង្កូវ ។ ប្រើជា កិ. ក៏មាន “កើតឯង” : អ្នកខ្លះស្លាប់ទៅឧប្បត្តិកជាទេវតា, ខ្លះទៅឧប្បត្តិកជាប្រេត, ខ្លះជាពស់ថ្លាន់ ។ សន្មតឲ្យជា : ឧប្បត្តិកមនុស្សម្នាក់ឲ្យធ្វើជាយក្ស ម្នាក់ទៀតជាស្វា ។
- ឧប្បត្តិកអាចារ្យ សន្មតឬតាំងឲ្យជាអាចារ្យ ។ ប្រើជា គុ. ក៏មាន “ដែលបណ្តាលកើតឡើង; ដែលប្រតិដ្ឋផ្សំ, ដែលសន្មតថា” : ពាក្យឧប្បត្តិក, សេចក្ដីឧប្បត្តិក ។ (ព. កា.ពាក្យកាព្យ គឺពាក្យសម្រាប់ប្រើក្នុងកាព្យ) : សម្ដីឧប្បត្តិកឡើងឯងៗ គួរក្រែងកុំអាលប្រញាប់ថា- តាមភ្លាមត្រូវតែពិចារណា បើពិតសឹមថាកុំធ្វេសធ្លោយ ។ ដ្បិតពាក្យឧប្បត្តិកសឹងតែភ្លាត់ ចេញតែពីមាត់ជនកម្សោយ មនុស្សល្ងង់ជ្រុលជឿលុះថ្ងៃក្រោយ នាំឲ្យអ្នកផងមើលងាយ ។
Headley's Khmer-English Dictionary
-
ឧប្បត្តិ
( n )
[ʔupbat, ʔuppat, ʔuʔbatteʔ-, ʔoʔpatteʔ-]
- detail »
birth, creation, origin, source; happening.
-
ឧប្បត្តិ
( v )
[ʔupbat, ʔuppat, ʔuʔbatteʔ-, ʔoʔpatteʔ-]
- detail »
to originate, initiate; to spring forth, be born; to happen
-
ឧប្បត្តិក
( n )
[ʔuppatdək]
- detail »
happening; creation, birth; spontaneous generation.
-
ឧប្បត្តិក
( v )
[ʔuppatdək]
- detail »
to happen, take place, arise; to be considered as; originated as; transformed into; give birth to oneself