Khmer Dictionary: អធិក
Chuon Nath's Khmer-Khmer Dictionary
-
អធិក
( គុ.គុនសព្ទ )
[អៈ-- ]
( សំ.សំស្រ្កឹត ( ភាសាសំស្រ្កឹត ), បា.បាលី ( បាលីភាសា ) )
ក្រៃ, ក្រៃលែង; លើស, លើសលែង, លើសលន់; ពន់ប្រមាណ; ពេក, ក្រៃពេក; ដែលថែម, បន្ថែម; ដែលបំពេញ; ដែលបង្រ្គប់; ផ្ទួន :
- ច្រើនអធិក ច្រើនក្រៃ;
- ដ៏អធិក ដ៏ក្រៃលែង;
- បីអធិក ច្រើនពេកក្រៃ, ច្រើនពន់ប្រមាណ (ព. កា.ពាក្យកាព្យ គឺពាក្យសម្រាប់ប្រើក្នុងកាព្យ) : កងទ័ពបីអធិក មុខគួរឲ្យភ្លឹក ភ្លាំងភ្លេចស្មារតី ប្រជានិករ ទាំងប្រុសទាំងស្រី អ្នកមានកូនខ្ចី តែងភ័យជាងគេ ។ (សរសេរក្លាយជា អធឹក ក៏មាន សម្រួលតាមសម្ផស្សកាព្យ ។ បើរៀងភ្ជាប់ពីខាងដើមសព្ទដទៃ អ. ថ. អៈធិ-កៈ, ដូចជា
- អធិកតរភាព (--តៈរ៉ៈ--) ភាវៈច្រើនក្រៃលែង ។
- អធិកមាស ខែលើក គឺខែអាសាឍ ទី ២ ដែលលើកបង្រ្គប់តាមចន្ទគតិ (ខែអាសាឍទី ១ ហៅ បឋមាសាឍ, អធិកមាសហៅ ទុតិយា-សាឍ មាន ៣០ ថ្ងៃដូចគ្នា; ក្នុងឆ្នាំនោះមាន ១៣ ខែហៅថា ឆ្នាំមានអធិកមាស) ។
- អធិកវារៈ ឬ--ពារ ថ្ងៃលើក គឺថ្ងៃមួយដែលថែមត្រង់ខែជេស្ឋតាមចន្ទគតិ (ខែជេស្ឋនោះមាន ៣០ ថ្ងៃ) : ឆ្នាំមានអធិកវារៈ ។
- អធិកសុរទិន ឬ --សូរ្យទិន (--សុរ៉ៈ ឬ សូរ្យ៉--) ថ្ងៃមួយដែលលើកបន្ថែមត្រង់ខែកុម្ភៈតាមសុរិយគតិ (តាមធម្មតា, ខែកុម្ភៈមាន ២៨ ថ្ងៃ, កាលណាមានអធិកសុរទិនទៅជាមាន ២៩ ថ្ងៃ) ។ល។ មើលក្នុងពាក្យ អធម ទៀតផង) ។
Headley's Khmer-English Dictionary
-
អធិក
( adj )
[ʔaʔtʰɨk, ʔaʔtʰiʔkaʔ-]
to be huge, vast, immense, tremendous; magnificent; extreme, excessive.
-
អធិក
( adv )
[ʔaʔtʰɨk, ʔaʔtʰiʔkaʔ-]
extremely, excessively; repeatedly
-
អធិករណ៍
( n )
[ʔaʔtʰiʔkɑɑ, ʔaʔtʰiʔkaʔraʔnaʔ-]
dispute, disagreement; (law)suit; strife, discord, dissension; fault, crime; aggression
-
អធិការ
( n )
[ʔaʔtʰiʔkaa]
inspector (esp. a police inspector); comptroller; administrator, supervisor, director, chief
-
អធិការ
( n )
[ʔaʔtʰiʔkaa]
authority, power; function; administration; fulfillment of a duty
-
អធិការ
( n )
[ʔaʔtʰiʔkaa]
order
-
អធិការ
( n )
[ʔaʔtʰiʔkaa]
law
-
អធិការ
( n )
[ʔaʔtʰiʔkaa]
chapter; context
-
អធិការ
[ʔaʔtʰiʔkaa]
-
អធិការី
( n )
[ʔaʔtʰiʔkaarəy]
inspector, chief, supervisor; director, manager; principal